گزارشهای میدانی نشان میدهد که نرخ هر کیلوگرم مرغ در بعضی مناطق به ۴۰ هزار تومان رسیده است. کارشناسان دلیل بخشی از گرانی مرغ را کمبود عرضه و گرانی نهادههای دامی در بازار و بخشی دیگر را مربوط به کاهش جوجه ریزی میدانند؛ اما همگی بر این موضوع اتفاق نظر دارند که دستگاههای متولی میدانستند چنین روزی میآید، اما تدبیر لازم را نکردند.
به گزارش چاپار، از چند ماه پیش تاکنون مرغداران در مواجهه با کمبود نهادههای دامی و گرانی آنها درمورد احتمال افزایش جهشی قیمت مرغ هشدار داده بودند. آنها بارها عنوان کردند که نهادههای دامی کم است و آنچه در بازار عرضه میشود، با قیمت مصوب به دستشان نمیرسد.
نتیجه هشدارهای شنیده نشده، حالا خود را با گرانی افسار گسیخته پرمصرفترین منبع پروتئینی مردم یعنی مرغ نشان داده است.
اما دلیل کمبود و گرانی نهادههای دامی چیست و چرا با وجود هشدارها این مشکل برطرف نشد؟ و اما حال چگونه میتوان قیمت مرغ را مهار و متعادل کرد؟
علاوه بر کمبود نهادهها، با کاهش کیفیت آنها مواجه شدیم
محمد علی کمالی سروستانی، مدیر عامل اتحادیه مرغداران گوشتی کشور، در پاسخ به این پرسشها درباره علت گرانی مرغ گفت: «چند ماهی است که وضعیت تامین نهادهها برای تولید مرغ بسیار نامتناسب و نامتوازن است. این نهادهها به میزان نیاز مرغداران تامین نمی شود و همان مقدار نیز ناعادلانه توزیع میشود.»
وی ادامه داد: «شرایط پیش آمده باعث شد مرغداران سرگردان شده و نتیجه این سرگردانی عدم اطمینان و ناپایداری در تولید است.»
به گفته کمالی سروستانی باید آمار جوجه ریزی به ۱۱۰ میلیون قطعه میرسید، اما به علت عدم اطمینان مرغداران حداکثر ۹۰ تا ۹۵ میلیون قطعه جوجه ریزی انجام شد.
وی افزود: «کیفیت نهادههای دامی که در دسترس مرغداران قرار میگیرد نیز افت زیادی داشته است به طور مثال ذرت ها خرد و دارای خاک هستند و کنجاله سویا پروتئین پایینی دارد. همین کیفیت پایین نهادههای دامی موجب شده که وزن هر مرغ حداقل ۵۰۰ تا ۶۰۰ گرم کاهش یابد.»
کمالی سروستانی عدم تخصیص به موقع ارز برای نهاده های وارداتی را از عوامل برهم خوردن توازن عرضه و تقاضا و کاهش کیفیت آن ها در بنادر دانست. به اعتقاد وی کارکرد سامانه بازارگاه که برای تامین و توزیع نهادههای دامی است هم غیرشفاف بوده و روند طولانی و بروکراسی های پیچیده شرایط تامین نهاده را برای مرغداران سختتر کرده است.
مدیرعامل انحادیه مرغداران گوشتی کشور همچنین بر این باور است که اگر عرضه نهادههای دامی را به تعاونی و اتحادیهها سپرده شود، کمتر شاهد مشکلات پیش آمده و گرانی مرغ خواهیم بود.
گرانی مرغ به دلیل ضعف مدیریتی دستگاههای مسئول است
سخنان فوق در حالی است که برخی دیگر از کارشناسان مشکلات پیش آمده را نه در سیستم توزیع بازارگاه، بلکه مربوط به ضعف مدیریتی در دستگاه های مسئول میدانند. از جمله این کارشناسان، حبیب اسدالله نژاد, نائب رئیس انجمن صنفی مرغداران گوشتی ایران است.
وی برخلاف کمالی سروستانی سامانه بازارگاه را شفاف دانسته و ریشه مشکلات پیش آمده را مربوط به ضعف در مدیریت دستگاههای مسئول عنوان میکند.
به گفته وی تجربه قبل از این نشان داده واگذاری امر توزیع نهاده به تشکلها یا ارگان خاص نتیجه ای جز فساد و انحراف نداشته است.
اسدالله نژاد یادآور شد: «حتی زمانی که صدور حواله بر عهده معاونت امور دام یا شرکت پیشتیبانی بود شاهد امضاهای طلایی بودیم که توزیع را ناعادلانه کرده و بساط سودجویی را فراهم ساخته بود.»
اسدالله نژاد مشکلات سامانه بازرگاه را جزئی دانست که می تواند با مرور مرتفع شود. همچنین تاکید کرد که بازارگاه می تواند شرایط تامین و توزیع نهاده های دامی که با ارز ۴۲۰۰ تومان وارد می شود را شفاف کرده و حضور دلالان را به حداقل برساند.
نائب رئیس انجمن صنفی مرغداران گوشتی ایران، حذف تخم مرغهای نطفهدار و جوجه کشی را از نشانههای واضح اتفاقات روزهای اخیر درباره گرانی مرغ دانست که از سوی وزارتخانههای مربوطه نادیده گرفته شد.
اسدالله نژاد، این موضوع را نیز تذکر داد که بخشی از گرانی مرغ در بازار حباب است که توسط سودجویان رقم زده شده که مسئولیت کنترل آن با وزارت صمت است.