یک کارشناس مسایل منطقه درخصوص اصرار ترکیه برای حضور در مناقشه قره باغ گفت: «ترکیه سعی دارد حال که در توافق میان دو کشور آذربایجان و ارمنستان با مشارکت روسیه راه نیافته و نقشی ندارد، از مسیر یک قرارداد دو جانبه با آذربایجان و در قالب همکاری نظامی وارد این کارزار شود. بنابراین هیچ ضمانتی نیست که تنشها با توجه به این که مساله قرهباغ همچنان مطرح است، در این رابطه فروکش کند.»
سیامک کاکایی با اشاره به تلاش های ترکیه برای حضور در مناقشه و تقویت روابط به ویژه در حوزه نظامی با آذربایجان در شرایطی که بحران قره باغ و درگیریها در این منطقه هنوز فروکش نکرده، اظهار داشت: «یکی از موضوعات مطرح در دو ماه گذشته همکاری و حمایت ترکیه از آذربایجان بوده است که به ویژه در بخش نظامی این همکاری کاملا مشهود بوده است. همچنین مصوبه اخیر پارلمان ترکیه برای اعزام نیرو به آذربایجان مصداق این مساله است. مصوبه اخیر پارلمان ترکیه بیش از همه نوع نگاه ترکیه به آذربایجان را نشان میدهد و با توجه به قرارداد نظامی بین دو کشور در سالها و ماههای گذشته مشخص است که ترکیه در ایفای نقش در موضوع آذربایجان نقش دارد. اگر نگاهی به همکاری نظامی ترکیه در بیرون از مرزهایش داشته باشیم، میبینیم که تحرکات ترکیه با برخی کشورها از جمله قطر و کشورهای شمال آفریقا هم افزایش پیدا کرده است.»
وی ضمن اشاره به توافق ۹ ماده ای که میان آذربایجان و ارمنستان با مشارکت روسیه انجام شد، افزود: «هر چند در این توافق نامی از ترکیه برده نشده است اما ترکیه برای حضور در مناقشه تمایل دارد و این حق را برای خود قایل است که بر روند اجرای صلح در منطقه مورد مناقشه نظارت کند.»
ترکیه به دنبال استقرار نیروهای نظامی در آذربایجان است
این کارشناس مسایل منطقه و ترکیه تصریح کرد: «همکاری آذربایجان با ترکیه در ماههای اخیر افزایش یافته و ترکیه صراحتا از مواضع آذربایجان در درگیری با ارمنستان حمایت کرده است. این رفتارها آنجایی توجیه پیدا میکند که میبینیم ترکیه به دنبال استقرار نیروی نظامی در آذربایجان است و این بخشی از سیاست ترکیه برای پیوند استراتژیک با آذربایجان است که سعی در تحکیم آن دارد.»
کاکایی گفت: «با وجود این که درگیریها در مناطق مورد مناقشه به طور قابل توجهی خاتمه یافته اما مناقشه تاریخی بر سر قره باغ همچنان میان دو کشور باقی است و تکلیف آن روشن نشده است. اصرار ترکیه برای حضور در مناقشه این است که در این بخش نقش فعالتری بازی کند. در عین حال که در بخش قفقاز جنوبی در این منطقه هم میتواند مدعی ایفای نقش شود.»
وی افزود: «هرچند نقش اصلی در توافق صلح بین آذربایجان و ارمنستان را روسیه ایفا کرد و اسمی از ترکیه در آن برده نشد اما ترکیه تلاش دارد تا با توجه به رابطه خود با آذربایجان و تنش تاریخی با ارمنستان، در این موضوع دخالت کرده و ایفای نقش کند.»
کاکایی توضیح داد: «البته حتما اقدامات و مواضع ترکیه حساسیتهایی را از طرف سوی روسیه در پی خواهد داشت، اما اینها نمیتواند مانع تلاش و اقدام ترکیه در مسیر بلندپروازی هایش باشد.»
این کارشناس مسایل منطقه و ترکیه خاطرنشان کرد: «برای ارمنستان و روسیه اصرار ترکیه برای حضور در مناقشه قره باغ حساسیت برانگیز است اما برای ترکیه مهم است که در روند و نظارت بر صلح نقش داشته باشد. از آنجایی که تاکنون درگیریها بر سر برخی مناطق میان آذربایجان و ارمنستان آرام گرفته اما ممکن است یک تنش پایدار را در آینده دوباره شاهد باشیم. مناقشه قره باغ چندین دهه است که وجود دارد و گروه مینسک هنوز در این باره نظر خود را اعلام نکرده است و ترکیه حامی جدی آذربایجان دنبال آن است که یک طرف حل و فصل این موضوع باشد. از این رو باید شاهد تحرکات ترکیه در آینده نزدیک در ارتباط با مناقشه آذربایجان و ارمنستان باشیم.»